Mapy myśli – metoda skutecznego notowania, uczenia i zarządzania informacją

Zdecydowana większość uczniów wciąż wierzy, że notowanie jest ważne dla skutecznej nauki. To prawda, jednak nie należy robić tego bezmyślnie i zbyt nadgorliwie – przepisywanie podręczników zwykle nie przynosi najlepszych efektów.

Notując, warto przefiltrowywać przeczytane lub zasłyszane myśli, przekształcać je na własne i odpowiednio grupować. Pomocne może okazać się tworzenie głównych kategorii, podkategorii, punktów i podpunków. Zapisane informacje można wyodrębnić również graficznie, np. rysując mapę myśli.

Jest to metoda notowania, w której za pomocą krótkich haseł i rysunków przedstawia się relacje pomiędzy zapisanymi informacjami. Najczęściej wykorzystywana jest wersja promienista, w której główna myśl znajduje się pośrodku kartki, a gałęzie rozchodzą się promieniście wokół centrum. Nie jest to jednak sztywna reguła, dlatego warto eksperymentować, by znaleźć formę mapy najlepiej dopasowaną do omawianych treści i indywidualnych preferencji.

W czasie tworzenia map myśli warto pamiętać o następujących zasadach:

  1. Stosuj hierarchię pojęć. Na gałęziach najbliższych centrum zapisz słowa klucze oddające dość ogólny sens gałęzi. Każde kolejne powinny coraz bardziej doprecyzowywać pojęcia przedstawione na gałęziach nadrzędnych. Podczas sporządzania map myśli istotne jest więc nie tylko rozumienie konkretnej informacji, ale także powiązanie jej z innymi danymi.
  2. Zaangażuj własne zasoby. Nie przepisuj treści wprost ze źródła. Lepiej zapamiętasz treści, które zorganizujesz samodzielnie. To właśnie proces przetwarzania informacji odgrywa istotną rolę w rozumieniu i zapamiętywaniu.
  3. Wzbogać schemat mapy myśli o kolorowe ilustracje. Nieistotny jest przy tym poziom artyzmu obrazków – ważne, by były czytelne dla Ciebie.

Zdaniem twórców metody – braci Tony’ego i Barry’ego Buzanów – w trakcie tradycyjnego notowania aktywowana jest jedynie lewa półkula mózgu odpowiedzialna za logiczne myślenie, rozumowanie i analizowanie. Użycie kolorów i rysunków w czasie sporządzania map myśli uaktywnia z kolei i prawą półkulę mózgu odpowiedzialną za kreatywność i zdolności artystyczne. Stosowanie map myśli zwiększa więc efektywność oraz przyspiesza naukę poprzez synergiczne wykorzystanie współpracy obu półkul mózgowych.

No i sprawia, że uczenie się i notowanie jest jeszcze przyjemniejsze!

Karolina Tonak